Czynniki jednoczące średniowieczną Europę

„Czynniki jednoczące średniowieczną Europę”

W czasach antyku Europa była zjednoczona głównie ze względu na panowanie jednego władcy na większości jej terenów, a mianowicie Cesarza Rzymskiego. Reszta ziem nie opanowanych przez imperium także pozostawała po wpływem jego kultury (między innymi dzięki wędrownym kupcom). W ówczesnych czasach stary kontynent łączyły granice państwa, jedno prawo, wspólna kultura i jeden władca lecz co stało się po rozpadzie Imperium Romanum, czy Europa nadal stanowiła jedność? W mojej pracy odpowiem na to pytanie oraz rozwinę temat zjednoczonej (bądź nie) Europy po rozpadzie Imperium Rzymskiego (rok 476) do początków XI wieku.

Cesarstwo* Rzymskie upadło, rozpoczęło się formułowanie nowych państw i kolejne wędrówki ludów. Próbę zjednoczenia Europy podjął Karol Wielki próbując stworzyć nowe cesarstwo oparte na Rzymskim. Nie było to jednak łatwym zadaniem, pomimo tego iż Cesarzowi (koronowany w 800 roku) udało się objąć panowanie nad dużo ilością ziem to cesarstwo rozpadło się po jego śmierci, dało to początek Francji, Niemcom i po części Włochom. Przyczyną był brak więzi pomiędzy ludami, zostały podbite siłą, a syn Karola, Ludwik nie poradził sobie z opanowaniem buntów. W późniejszych latach próby politycznego zjednoczenia Europy także kończyły się niepowodzeniem, jednak kolejnej próby zjednoczenia podjął się Otton III w roku 996. Dążył do uniwersalizmu* państw Europejskich. Otton spotykał się z władcami krajów starego kontynentu chcąc uzyskać ich podległość, wielu władców wspierało cesarza (między innymi Bolesław Chrobry) lecz próbę zjednoczenia przerwała jego śmierć w 1002 roku. Mimo wielu prób żadnemu z władców nie udało się zjednoczyć Europy pod względem politycznym i objąć ją całą granicami jednego państwa. Można stwierdzić iż pod względem politycznym Europa nie była zjednoczona lecz istnieją inne czynniki które tworzyły z Europejczyków wspólnotę.

Jednym z czynników jednoczących stary kontynent jest religia. Od początku średniowiecza dominującą religią było chrześcijaństwo, w X wieku obejmowało niemalże cały kontynent. W latach 950 – 1000 nastąpiło gwałtowne przyjmowanie chrztów przez władców.

„W połowie wieku X chrzest przyjęli królowie Danii i Norwegii, a w roku 1008 - król Szwecji. W taki sposób chrześcijaństwo dotarło do Skandynawii. W roku 973 powstało biskupstwo w Pradze. W 966 r. chrzest przyjął polski książę - Mieszko I. W roku 1000 powstało arcybiskupstwo w Gnieźnie .W 988 r. książę kijowski Włodzimierz I przyjął chrzest, a wraz z nim w orbitę chrześcijaństwa została wciągnięta cała Ruś.”

Władcy oraz królowie przyjmowali chrzest, aby nie być wykluczonymi z areny politycznej Europy, sakrament ten dawał im status pełnoprawnego państwa oraz pozbawiał pretekstu do najazdów innych państw, wykluczał atak ze względów religijnych. Przyjęcie chrześcijaństwa wiązało się także z rozwojem kultury i nauki. To właśnie przy kościołach i klasztorach powstawały szkoły. Europejczycy dzięki chrześcijaństwu posiadali wspólną sztukę ściśle z nim związaną. Artyści ze wszystkich Europejskich państw tworzyli dzieła oparte na religii. Motyw Boga, żywoty świętych czy życie i śmierć Jezusa były poruszane przez wszystkich, nie trzeba było znać tradycji państwa czy języka, każdy Europejczyk oglądając średniowieczne dzieła wiedział o co chodzi. Chrześcijaństwo łączyło lud starego kontynentu nie tylko ze względu na sztukę i wiarę, ale także ustaliło jednolite normy moralne. Dzięki wspólnej moralności władcy układali podobne prawo oparte na niej.

Innym czynnikiem łączącym średniowieczną Europę jest język. Na arenie politycznej oraz w literaturze obowiązywała łacina. Łacina była także językiem nauki, wszystkie księgi były w niej pisane , w tym języku księża wygłaszali kazania, a władcy porozumiewali się. Wspólny język umożliwił także wyjazdy młodych ludzi na zagraniczne studia. Wszyscy wiedzieli, że aby osiągnąć wykształcenie muszą znać łacinę. Zajęcia na każdym Europejskim uniwersytecie były wykładane w niej więc nikt nie musiał obawiać się, że decydując się na naukę za granicą nie poradzi sobie.

Kolejnym czynnikiem jednoczącym Europę były podziały w państwach oraz gospodarka, która w tamtych czasach była mało zróżnicowana. Ludzie głównie zajmowali się rolnictwem i hodowlą.

Feudalizm państw także przyczynił się do jednoczenia Europy. Wszystkie państwa posiadały podobne podziały społeczne związane z wykonywanym zawodem. Ludzi na całym starym kontynencie można było podzielić na: Chłopów, rzemieślników i kupców, władców ziemskich, mieszczan, szlachtę, rycerzy oraz duchowieństwo.

W mojej opinii, biorąc pod uwagę czynniki jednoczące i dzielące średniowieczną Europę dochodzę do wniosku iż nie można jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie czy stary kontynent był zjednoczony czy raczej podzielony. Czytając powyższe argumenty widać, że pod niektórymi względami Europejczycy stanowią jedność (religia, kultura, sztuka, język) lecz inne czynniki tworzą między nimi podział (różnice gospodarcze, polityka). Jednak przy ogólnej ocenie muszę stwierdzić iż często różnice i podział brały górę nad jednością na co dowodem są liczne wojny których ludzkość była świadkami.

Gaja